Navigatie in het document kan op de volgende manieren geschieden:

  • Door in het linker deelvenster door te klikken van hoofdonderwerp naar subonderwerpen, totdat het gewenste subonderwerp is bereikt.
  • Door het invoeren van een zoekterm.
  • Door binnen een eenmaal geopend artikel door te klikken op hyperlinks in de tekst.

Het handboek is ingedeeld in een vijftal hoofdonderwerpen:

  • In ‘Introductie’ worden definities en terminologie vastgelegd, wordt ingegaan op de geometrie van tunnels voor verschillende doeleinden en worden bouwmethoden beschreven.
  • In ‘Ontwerpaspecten’ worden allereerst de algemene eisen en beoordelingscriteria omschreven en wordt onderscheid gemaakt tussen de ontwerpaspecten voor de uitvoering en de uiteindelijk te bouwen constructie. Hierbij komen zowel aspecten waarmee rekening moet worden gehouden, als ontwerpmethoden aan bod.
  • In ‘Ontwerpaspecten Definitieve constructie’ en ‘Ontwerpaspecten Uitvoering’ komen de best practices aan bod, waarbij voor zover mogelijk onderscheid is gemaakt tussen tijdelijke en permanente constructies. Met tijdelijke constructies wordt hier vooral verwezen naar constructies die spelen in de bouwfase, dus onder dit hoofdonderwerp zijn de verschillende uitvoeringsprincipes ook uitgebreid terug te vinden.
  • In ‘Uitvoering’ tenslotte worden het uitvoeringsproces en verschillende uitvoeringsmethoden beschreven.

Monitoring

Artikel nr. 530

Deformaties, trillingen, geluid, wateroverspanningen e.d. kunnen met vooraf bepaalde regelmaat op gezette tijden worden gemeten. In kritieke gevallen kan een continu monitoringssysteem worden geïmplementeerd dat real time meetgegevens genereert en archiveert. Het is mogelijk om het systeem automatisch melding te laten maken van gelijktijdig of sequentieel optreden van trillingen, verplaatsingen en wateroverspanningen. Drempelwaarden en beheersmaatregelen moeten vooraf zijn bepaald inclusief een stappenplan voor het geval dat men de grenswaarden nadert. Het monitoringsysteem kan worden uitgerust met een waarschuwingssysteem waarbij bij overschrijding van bepaalde waarden een alarmtoon af gaat en/of een bericht naar betrokkenen wordt gestuurd via sms of e-mail.

 

Geruime tijd vóór de start van de werkzaamheden wordt begonnen met de Nulmonitoring om de reguliere situatie (Beginwaarden / landurig gemiddelde waarden inclusief achtergrondruis) te bepalen zonder invloed van werkzaamheden. Dit wordt ook wel Basiswaarden genoemd. Wanneer de werkzaamheden aanvangen, registreert het systeem de eerste significante veranderingen ten opzichte van de nulmonitoring conform verwachting. Betrokkenen kunnen hieraan zien dat er iets gebeurt. Bij overschrijding van de zgn. Signaalwaarden is extra alertheid nodig. Mensen en systemen worden in paraatheid gebracht. Bij het overschrijden van de Interventiewaarde moeten maatregelen worden genomen, bijvoorbeeld het reduceren van trillingen door de slagkracht omlaag te brengen. Bij het bereiken van de Terugvalwaarde moet het werk worden stil gelegd en maatregelen moeten worden genomen zoals het wijzigen van de werkmethode.

 

Signaal-, interventie- en terugvalwaarden moeten vooraf zijn vastgesteld. Deze zgn. Drempelwaarden, ook wel Grenswaarden genoemd, worden bepaald uit nulmonitoring, constructieve analyse, geotechnische berekeningen, eisenanalyse etc. Voor het bepalen van terugvalwaarden voor trillingen kan bijvoorbeeld de grafiek van Hergarden worden gebruikt, die een predictie geeft voor het al dan niet optreden van verdichting bij bepaalde trillingsintensiteit [mm/s] en frequentie [Hz] voor verschillende initiële relatieve dichtheden in de grond. Onderstaande figuur geeft een voorbeeld van hoe met deze grafiek grenzen worden bepaald voor trillingen in relatie tot het onderspoelbed van een naastgelegen afzinktunnel. Tijdens de werkzaamheden kunnen op basis van monitoringgegevens predicties, werkwijzen, drempelwaarden of maatregelen worden bijgesteld (Observational method).

Figuur 530.1 - Voorbeeld gebruik van drempelwaarden met grafiek van Hergarden

Deformaties, trillingen, geluid, wateroverspanningen e.d. kunnen met vooraf bepaalde regelmaat op gezette tijden worden gemeten. In kritieke gevallen kan een continu monitoring systeem worden geïmplementeerd dat real time meetgegevens genereert en archiveert. Het is mogelijk om het systeem automatisch melding te laten maken van gelijktijdig of sequentieel optreden van trillingen, verplaatsingen en wateroverspanningen. Drempelwaarden en beheersmaatregelen moeten vooraf zijn bepaald inclusief een stappenplan voor het geval dat men de grenswaarden nadert. Een voorbeeld is de monitoring van de correcte ligging van de sporen van een spoorbaan. Indien deze wordt aangetast als gevolg van hei-/trilwerkzaamheden, dienen de werkzaamheden direct te worden gestaakt totdat de juiste ligging van de sporen is hersteld.

 

Het monitoringsysteem kan worden uitgerust met een waarschuwingssysteem waarbij bij overschrijding van bepaalde waarden een alarmtoon af gaat en/of een bericht naar betrokkenen wordt gestuurd via sms of e-mail.