Navigatie in het document kan op de volgende manieren geschieden:

  • Door in het linker deelvenster door te klikken van hoofdonderwerp naar subonderwerpen, totdat het gewenste subonderwerp is bereikt.
  • Door het invoeren van een zoekterm.
  • Door binnen een eenmaal geopend artikel door te klikken op hyperlinks in de tekst.

Het handboek is ingedeeld in een vijftal hoofdonderwerpen:

  • In ‘Introductie’ worden definities en terminologie vastgelegd, wordt ingegaan op de geometrie van tunnels voor verschillende doeleinden en worden bouwmethoden beschreven.
  • In ‘Ontwerpaspecten’ worden allereerst de algemene eisen en beoordelingscriteria omschreven en wordt onderscheid gemaakt tussen de ontwerpaspecten voor de uitvoering en de uiteindelijk te bouwen constructie. Hierbij komen zowel aspecten waarmee rekening moet worden gehouden, als ontwerpmethoden aan bod.
  • In ‘Ontwerpaspecten Definitieve constructie’ en ‘Ontwerpaspecten Uitvoering’ komen de best practices aan bod, waarbij voor zover mogelijk onderscheid is gemaakt tussen tijdelijke en permanente constructies. Met tijdelijke constructies wordt hier vooral verwezen naar constructies die spelen in de bouwfase, dus onder dit hoofdonderwerp zijn de verschillende uitvoeringsprincipes ook uitgebreid terug te vinden.
  • In ‘Uitvoering’ tenslotte worden het uitvoeringsproces en verschillende uitvoeringsmethoden beschreven.

Binnen de droge bouwkuip wordt de definitieve betonconstructie gebouwd. Soms wordt op de vloer van onderwaterbeton eerst een uitvullaag van grind, draineerzand of een betonnen werkvloer aangebracht. Via deze eventuele uitvullaag kan het water, dat eventueel via scheuren in de vloer naar boven komt, worden afgevoerd. Op de uitvullaag wordt de werkvloer gestort. De verdere werkwijze is verder vrijwel gelijk aan het bouwen in een bemalen bouwput. Een uitzondering is nog de zijkist van de construc­tievloer en de buitenbekisting van de buitenwanden. Hierbij zijn drie mogelijkheden.

  1. Het constructiebeton wordt direct tegen de stalen damwand gestort.

  2. Tegen de damwand wordt eerst een (verloren) bekisting geplaatst. De damwandkassen worden opgevuld met zand. Hierbij moet men zorgen voor een volledige vulling en voldoende verdichting om nazakking van het zand te beperken.

  3. Tussen de damwand en de te maken betonnen wand wordt een ruimte gehouden van 1 á 1,5 meter. In deze ruimte wordt een normale bekisting opgebouwd en na het storten van de wand weer verwijderd. Hierna wordt de ruimte gevuld met grond.

 

De voordelen van methode 1 zijn:

  • De bouwtijd kan ermee verkort worden.

  • Als in de ontwerpfase al bewust wordt gekozen voor methode 1 is het mogelijk om de damwand mee te rekenen voor het opnemen van de opwaartse krachten. Hierdoor zijn minder palen nodig. In dit geval dient de vloer wel te worden gekoppeld aan de damwand.

 

De nadelen van methode 1 zijn:

  • Als de lekkage van de damwandsloten erg groot is, zullen de sloten moeten worden geïnjec­teerd of dichtgelast. Dit is kostenverhogend en de tijdwinst neemt af.

  • De kwaliteit van het gestorte beton kan niet visueel worden geïnspecteerd.

 

Het voordeel van methode 2 is dat bij lekkage van de dam­wandsloten geen uitspoeling van het verse beton kan plaatsvinden. De betonkwaliteit kan hierdoor dus nooit worden beïnvloed.

 

De nadelen van methode 2 zijn:

  • Er zijn altijd extra handelingen ten behoeve van het aanbrengen van de bekisting en het uitvullen van de damwandkassen.

  • De kwaliteit van het gestorte beton kan niet visueel worden geïnspecteerd.

 

De voordelen van methode 3 zijn:

  • Het is veelal mogelijk de stalen damwand terug te winnen. Hierdoor hoeft de opdrachtgever de damwand niet aan te schaffen. Tevens wordt hiermee het gebruik van grondstoffen beperkt.

  • Door het terugwinnen van de damwand en bekisting, vooral bij meerdere malen inzetten van de damwand en bekisting, werkt kostenbesparend.

  • Onnauwkeurigheden van de damwand hebben geen invloed op de afmetingen van de betonconstructie.

  • Het oppervlak van de gestorte betonwand kan visueel worden geïnspecteerd.

 

Het nadeel van methode 3 is dat de bouwtijd langer is.

 

Hoe zwaar de voor- en nadelen van elke methode wegen is afhankelijk van de aard van het bouwwerk. Gezien de voordelen van methode 3 (terugwinnen van de damwand) gaat de voorkeur vaak uit naar deze methode.