Navigatie in het document kan op de volgende manieren geschieden:

  • Door in het linker deelvenster door te klikken van hoofdonderwerp naar subonderwerpen, totdat het gewenste subonderwerp is bereikt.
  • Door het invoeren van een zoekterm.
  • Door binnen een eenmaal geopend artikel door te klikken op hyperlinks in de tekst.

Het handboek is ingedeeld in een vijftal hoofdonderwerpen:

  • In ‘Introductie’ worden definities en terminologie vastgelegd, wordt ingegaan op de geometrie van tunnels voor verschillende doeleinden en worden bouwmethoden beschreven.
  • In ‘Ontwerpaspecten’ worden allereerst de algemene eisen en beoordelingscriteria omschreven en wordt onderscheid gemaakt tussen de ontwerpaspecten voor de uitvoering en de uiteindelijk te bouwen constructie. Hierbij komen zowel aspecten waarmee rekening moet worden gehouden, als ontwerpmethoden aan bod.
  • In ‘Ontwerpaspecten Definitieve constructie’ en ‘Ontwerpaspecten Uitvoering’ komen de best practices aan bod, waarbij voor zover mogelijk onderscheid is gemaakt tussen tijdelijke en permanente constructies. Met tijdelijke constructies wordt hier vooral verwezen naar constructies die spelen in de bouwfase, dus onder dit hoofdonderwerp zijn de verschillende uitvoeringsprincipes ook uitgebreid terug te vinden.
  • In ‘Uitvoering’ tenslotte worden het uitvoeringsproces en verschillende uitvoeringsmethoden beschreven.

Compartimentering

Artikel nr. 209

De bouwput kan door middel van loodrecht op de lengterichting geplaatste damwandschermen worden opgedeeld in een aantal compartimenten. In elk compartiment kan onafhankelijk van de andere compartimenten worden gebouwd.

Een belangrijke reden voor fasering en compartimentering is dat in geval van een calamiteit, bijvoorbeeld het vollopen van de bouwput, niet de gehele bouw stagneert en de totale schade be­perkt blijft. In geval van doorsnijding van een waterkering is compartimentering om deze reden vaak een aanvullende eis van de opdrachtgever of het waterschap.

Meer algemeen is de reden om tot compartimentering over te gaan het beperken van de risico’s. Risico’s laten zich vertalen naar tijd en kosten. Naast het bovengenoemde risico zijn onder andere de volgende risico’s aanwezig:

  • stagnatie door verschillende, conflicterende bouwstromen;

  • het niet droog kunnen krijgen van de bouwkuip;

  • bij bouwputten met ongewapend onderwaterbeton: scheurvorming en dus ook lekkage (als vuistregel wordt wel een breedte-lengteverhouding < 1:4 gehanteerd).

Bijkomende redenen voor compartimentering kunnen zijn:

  • meervoudige inzet van damwanden en stempelramen in geval van een tijdelijke bouwkuip;

  • noodzaak tot fasering omdat in veel gevallen het niet mogelijk is auto-, vaar- of spoorwegen in zijn geheel af te sluiten;

  • optimalisering van de inzet van kapitaal en menskracht (bij gelijktijdige bouw van een gehele tunnel overal dezelfde inzet van materieel, overal starten hetzelfde type vakmensen, overal worde dezelfde materialen tegelijkertijd aangevoerd – inzet betoncentrale enz.);

  • beperking totale stortduur bij het storten van de vloer van onderwaterbeton; dit kan per compartiment continu;

  • beperking van de invloed van bemalingen.