Navigatie in het document kan op de volgende manieren geschieden:

Door in het linker deelvenster door te klikken van hoofdonderwerp naar subonderwerpen, totdat het gewenste subonderwerp is bereikt.
Door het invoeren van een zoekterm.
Door binnen een eenmaal geopend artikel door te klikken op hyperlinks in de tekst.

Het handboek is ingedeeld in een vijftal hoofdonderwerpen:

In ‘Introductie’ worden definities en terminologie vastgelegd, wordt ingegaan op de geometrie van tunnels voor verschillende doeleinden en worden bouwmethoden beschreven.
In ‘Ontwerpaspecten’ worden allereerst de algemene eisen en beoordelingscriteria omschreven en wordt onderscheid gemaakt tussen de ontwerpaspecten voor de uitvoering en de uiteindelijk te bouwen constructie. Hierbij komen zowel aspecten waarmee rekening moet worden gehouden, als ontwerpmethoden aan bod.
In ‘Ontwerpaspecten Definitieve constructie’ en ‘Ontwerpaspecten Uitvoering’ komen de best practices aan bod, waarbij voor zover mogelijk onderscheid is gemaakt tussen tijdelijke en permanente constructies. Met tijdelijke constructies wordt hier vooral verwezen naar constructies die spelen in de bouwfase, dus onder dit hoofdonderwerp zijn de verschillende uitvoeringsprincipes ook uitgebreid terug te vinden.
In ‘Uitvoering’ tenslotte worden het uitvoeringsproces en verschillende uitvoeringsmethoden beschreven.

Voorzetwand

Versie 2023.1

Objectdetaillering permanente constructies » Detaillering open en gesloten constructies » Brandwerendheid » Best practice: Passieve uitwendige hittewerende maatregelen » Voorzetwand

Artikel nr. 314

Met een voorzetwand van bijvoorbeeld cellenbeton of prefabbeton wordt een achterliggende stalen damwand of combiwand met buispalen beschermd tegen calamiteiten, waarbij hoge temperaturen kunnen ontstaan. De panelen kunnen op een stalen frame worden bevestigd op een bepaalde afstand voor de achterliggende wand, om een spouw te realiseren.

Voor de bouw van het Dampoort Aquaduct in de N57 bij Middelburg is cellenbeton toegepast, om de stalen damwand tegen extreem hoge temperaturen te beschermen. Cellenbeton bestaat uit zand, kalk, cement, water en aluminiumpoeder.

Een ander voorbeeld van het toepassen van prefab betonpanelen voor een damwand zijn de tunnels A73 Roermond en Swalmen en de verdiepte ligging A4 Leiderdorp.

Bij de toepassing van voorzetpanelen, die een hittewerende functie vervullen, moet bij eventueel aanwezige voegen aandacht geschonken worden aan de lekkage van hitte naar de blijvende stalen damwand toe.

Voordelen:

Brandwerende isolatie door spouw;
Goed te reinigen;
Ondoordringbaar voor vorst en regen;
Eenvoudig te vervangen.

Nadelen:

Meer ruimte in de tunnel/toerit nodig voor de te plaatsen wanden;
De voorzetwanden zijn een opofferingsconstructie;
De voegen tussen voorzetwanden die afgedekt dienen te worden;
Praktijkervaring leert dat het combineren met een akoestische functie nagenoeg niet mogelijk is.

Kritische aspecten

De voegen tussen de voorzetwanden dienen ook hittewerend te worden afgesloten.

Duurzaamheid

Prefabbeton, cellenbeton zijn bewezen duurzame materialen.

Aspecten ten aanzien van de RAMS-score

Tabel 314.1 - Aandachtspunten RAMS-criteria voorzetwand

Variant		Cellenbeton
R	Reliability (Betrouwbaarheid)	Goed, geen aanvullende maatregelen benodigd
A	Availability (Beschikbaarheid)	Gelimiteerd, i.v.m. benodigde inspecties en vervanging
M	Maintainability (Onderhoudbaarheid)	Geen specifiek onderhoud benodigd
S	Safety (Veiligheid)	Goed, mits deze op een correcte wijze zijn aangebracht

Figuur 314.1 - Voorzetwand A4 Leiderdorp

Figuur 314.2 - Voorzetwand N57 Middelburg

Best practice: Passieve uitwendige hittewerende maatregelen

Plaatvormige bekleding betonconstructies