Bouwsnelheid en verhardingstijd

In een week kan enkele honderden m² werkvloer worden aangelegd. Van belang is de benodigde verhardingstijd.

Wapening vlechten gaat met enkele tientallen tonnen per dag. Per trailer wordt circa 20 ton wapening aangevoerd.

Beton storten gaat bij cut-and-cover tunnelprojecten van gemiddelde omvang met enkele tientallen tot circa honderd m³/uur. In een cut-and-cover tunnel kan worden gedacht aan bijvoorbeeld een weekproductie van 1000 – 1500 m³. Vanaf de betoncentrales komt het beton met bijvoorbeeld 12 m³ per wagen aan op de bouwplaats. In uitzonderlijke gevallen (bijvoorbeeld bij zeer grote hoeveelheden) kan op de bouwplaats een betoncentrale worden ingericht. Dit komt echter vrijwel niet voor in de Nederlandse praktijk, waar altijd binnen afzienbare afstand een betoncentrale aanwezig is.

Voor wanden geldt dat de maximaal toelaatbare betonspeciedruk niet mag worden overschreden. De maximale stijgsnelheid (aan de hand van de bekistingsberekening en het gekozen mengsel bepaald, doorgaans circa 1 meter per uur) is vaak bepalend voor de stortsnelheid.

Tijdens de verharding mag de constructie niet worden belast, zoals door opslag van materialen of door het daarover vervoeren van lasten. De bekistingen mogen worden verwijderd zodra dit kan geschieden zonder: 

• overbelasting, vervorming, stabiliteitsverlies e.d.;

• oppervlakschade, rechtstreeks door het ontkisten;

• overschrijding van temperatuureisen (gradiënt e.d., leidend tot scheurvorming).

Bekistingen onder dragende constructies mogen verwijderd worden als de karakteristieke kubusdruksterkte een waarde van 14 N/mm² heeft bereikt of een waarde die op tekening is vastgelegd. De karakteristieke kubusdruksterkte kan op een van de volgende methoden worden bepaald: 

• het gemiddelde van 3 verhardingskubussen verminderd met 7 N/mm²;

• het gemiddelde van 6 verhardingskubussen verminderd met 6 N/mm²;

• de rijpheidmethode volgens de bepalingen in CUR-aanbeveling no. 9 [102].

In de methode van gewogen rijpheid wordt de temperatuur tijdens de verharding in het beton gemeten en omgerekend naar een rijpheid. In een ijkgrafiek is de relatie tussen de rijpheid en de sterkteontwikkeling van een mengsel vastgelegd. Iedere betonsamenstelling heeft een eigen rijpheidsgrafiek. De gegevens voor de rijpheidsgrafiek worden door de leverende betoncentrale verstrekt. Voor het meten van de rijpheid wordt de temperatuur in de constructie gemeten via een thermokoppeldraad en verwerkt met een rijpheidscomputer.

Voor open bakconstructies en cut-and-cover tunnels geldt voor het betonwerk vaak dat eerst de vloer en vervolgens de wanden, eventueel met dak, worden gestort. E.e.a. gebeurt in een cyclus van bijvoorbeeld één of twee weken per moot met een lengte van circa 25 m. Met een wekelijkse cyclus (bekisting installeren, wapenen en betonstorten) kan bijvoorbeeld wekelijks circa 1500 m³ beton en 200 ton wapeningsstaal worden verwerkt.